Kronik ürtiker, halk arasında kurdeşen ya da dabaz olarak bilinen, vücutta kızarma, kaşıntı ve kabarıklıklar ile seyreden vasküler bir rahatsızlıktır. Bu kabarıklıklar lokalize bir ödem neticesinde oluşur. Kimi zaman ödemli bir plak, kimi zaman ise orta kısmı iyileşmiş haritaya benzer biçimde kızarıklıklar oluşabilir. Bireylerin neredeyse %20'si hayatı boyunca en az bir kez ürtiker atağı geçirebilir.

Oluşan lezyonlar genellikle 1-2 saat içinde kaybolur ancak diğer bölgelerde yenileri oluşmaya devam eder. Bu rahatsızlık genellikle akşam saatlerinde daha sık görülür ve gün içerisinde kaybolur. Ürtikerin daha derin dokuları tutmasına anjiyoödem adı verilir. Bu durum bireyin dudaklarında, göz kapaklarında, el ve ayak tabanlarında şişme ile kendini gösterir.

Deriden ziyade sindirim sistemi ve solunum yolları tutulumu meydana gelirse, karında ağrı ve midede dolgunluk hissiyatı oluşabilir. Solunum yolları tutulduğunda ise seste çatallanma, yutkunma esnasında takılma hissi, nefes darlığı ve bireyde panik gelişmesi gibi belirtiler görülebilir.

Ürtiker süresine göre sınıflandırılır. 6 haftaya kadar süren ürtikerlere akut ürtiker, 6 hafta ve daha uzun sürenlere ise kronik ürtiker denir. Akut ürtiker genellikle çocuklarda ve gençlerde görülürken, kronik ürtiker orta yaşlarda başlar ve ataklar biçiminde sürebilir.

Ürtiker plaklarının oluşumunda kapiller damar çevresinde bulunan mast hücrelerinden salgılanan histamin gibi maddeler rol oynar. Bu etkenler damar geçirgenliğini artırarak cilt ve cilt altında ödem oluşumuna sebep olur ve böylece ürtiker belirtileri ortaya çıkar.

İlaçlar: Bazı ilaçlar ürtiker oluşumuna sebep olabilir. Bu ilaçlar arasında penisilin, sefalosporin gibi antibiyotikler, aspirin ve türevleri, ağrı kesiciler, antienflamatuvarlar ve kas gevşeticiler bulunmaktadır. Yaşlı bireylerde ilaç kullanımında dikkatli olunmalıdır.

Besinler: Besinlerden dolayı ürtiker oluşumu çocuklarda ve gençlerde daha sık görülür. Besin alımının ardından genellikle 90 dakika içinde belirtiler ortaya çıkar. Özellikle koruyucu katkı maddesi içeren paketli gıdalar, süt ve süt ürünleri, deniz ürünleri, yumurta, fıstık, çilek, muz, kivi, domates, çikolata ve baharatlar ürtiker oluşumuna sebep olabilir.

Enfeksiyonlar: Tüm viral, bakteriyel ve mantar enfeksiyonları ürtikere sebep olabilir. Özellikle kadınlarda üriner enfeksiyonlar, çocuklarda ise üst solunum yolu enfeksiyonları sık görülür. Diş, sinüs, safra kesesi, prostat enfeksiyonları ve Helicobacter pylori enfeksiyonu da ürtikere neden olabilir. Parazitler de ürtikere sebep olabilir.

Solunum Yolu Alerjenleri: Çocuklarda kronik ürtiker genellikle atopik dermatite neden olur. Bitki polenleri, ev tozları, küf mantarları, hayvan tüyleri, kozmetik ürünler, parfümler, spreyler ve sigara dumanı ürtiker oluşumuna sebep olabilir.

Menstrüel Siklus ve Gebelik: Ürtiker yalnızca menstrüasyon dönemlerinde ortaya çıkıyorsa progesteron veya östrojen duyarlılığı araştırılabilir.

İmplantalar: Femura yerleştirilen metaller, metal dental protezler ve dental amalgam da ürtiker oluşumuna sebep olabilir.

Psikolojik Etkenler: Depresyon ve anksiyete gibi durumlar ürtiker oluşumuna sebep olabilir.

Bu rahatsızlığın tedavi edilebilmesi için ürtikere sebep olan sorunun tespit edilmesi gerekmektedir. Altta yatan sebep tespit edildikten sonra bu sebebe yönelik bir tedavi uygulanmalıdır. Teşhis aşamasında immünoloji ve alerji uzmanlarından destek alınabilir.

Pek çok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralayabiliriz: