Kronik boğaz iltihabı, ağız boşluğunun iki tarafında yer alan bademcik ya da tonsil olarak adlandırılan dokularda gelişen uzun süreli bir iltihap türüdür. Bu rahatsızlık kısa süreli (akut) olarak gelişebileceği gibi, uzun süreli ve tekrarlayan (kronik) bir seyir de gösterebilir. Kronik boğaz iltihabından bahsedebilmek için hastalığın üç haftadan uzun sürmesi ve sürekli olarak tekrarlaması gerekmektedir. İltihap nedeniyle büyüyen bademcikler kronik boğaz ağrısına, ağız kokusuna ve lenf bezlerinde büyümeye yol açar. Bu hastalık oldukça rahatsızlık vericidir ve tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Kronik boğaz iltihabında lenf dokusunda büyüme gözlemlenebilir. Bu büyüme özellikle çocuklarda daha belirgindir ve gelişen bu durum boğazda tıkanmaya neden olabilir. Tıkanıklık, grip ve nezle gibi enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskini artırır. Mikropların kolaylıkla çoğalması için uygun bir zemin hazırlar. Kronikleşen boğaz iltihabı üst solunum yollarının tıkanmasına yol açabilir ve burun tıkanıklığı baş gösterir. Hastanın burnundan nefes alamaması nedeniyle sürekli ağız yoluyla nefes alması gerekir. Bu durum geceleri daha belirgin hale gelir ve rahatsızlık verir. Kronik boğaz iltihabı nedeniyle östaki borusu tıkandığında, özellikle çocuklarda orta kulak iltihabı gelişme riski artar. Solunan hava burun tarafından süzülemediği için beraberinde boğaz ağrısı ve bronşit gelişebilir. Burun tıkanıklığı nedeniyle yutakta titreşim yeterli olmaz ve ses kısıklığı, ses değişikliği ve genizden konuşma gibi belirtiler ortaya çıkar.

Kronik boğaz iltihabı nedeniyle büyüyen bademcikler, ağız ve yutak geçişinin daralmasına yol açar. Bu durumda tüketilen besinlerin yutulması zorlaşır. Boğaz iltihabında gelişen bu durum, lenf dokularının alınması için yeterli bir nedendir. Adenoidlerde sürekli tekrarlayan mikropların yol açtığı iltihap hakim olur. Bu iltihap, döküntülü cilt hastalıklarına ve soğuk algınlığı gibi hastalıkların gelişmesine neden olabilir. İştahta azalma ve kulakta ciddi anlamda iltihap gelişebilir.

Çocuklarda görülen kronik boğaz ağrısında belli bir aşamadan sonra bademcikler alınarak rahatsızlık tedavi edilebilir. Yetişkinlerde ise kronik boğaz iltihabı, kalp ve böbrek gibi organları olumsuz etkileyeceğinden dolayı bademciklerin alınması gerekebilir. Bademcikler vücutta savunma görevi üstlenmekte ve lenfosit içermektedir. Eğer bademcikler savunma görevlerini artık tam olarak yerine getiremiyorsa iç tarafları mikropla dolabilir. Bademciklerde çoğalan mikroplar, vücudun bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açar ve bu durumda mikroplar çoğalarak bölgeyi daha fazla etkisi altına alır. Kan dolaşımı olumsuz etkilenerek mikroplar organlara kadar ilerleyebilir. Bu durumda daha farklı hastalıklar gelişebilir. Bademcikler bu evreye ulaştığında artık organlarda enfeksiyona yol açabilen bir etken olur. Yetişkinlerde gelişen kronik boğaz iltihabının en önemli sorunu odaklanmış enfeksiyondur. Yetişkinde böyle bir durum tespit edildiğinde mutlaka bademciklerin cerrahiyle alınması gerekir. Her iki bademciğin birden alınması hastalığı tedavi etmek için faydalı olur.

Hastada sürekli iltihap gelişmesi, bademcik etrafında apse gelişimi, ateş, romatizma ve böbreklerde iltihap oluşumu, hemen yorulma ve halsizlik gibi şikayetlerle doktora başvurulduğunda, doktor gerekli incelemeleri yaparak kronik boğaz iltihabı için tanı koyabilir. Bu tarz belirtiler tanının kolaylaşmasını sağlar. Bademciklerin görüntüsü ve rengi yine tanı için önemli faktörlerdir. Bademcikte gelişen kızarıklığın boyutu iltihap seviyesini belirlemek adına önemlidir. Bademciklerde sıvı görülüyorsa tanı için bu ayrıntı da önemlidir. Sıvının türü, rengi ve irinli olup olmadığı tanıda önemli rol oynar. Hastada böbrek fonksiyonlarını incelemek için idrar testi yapılmalıdır. İdrarda albümin ve kana rastlanması, idrar yoğunluğunun önemi büyüktür. Kanda bileşenler incelenmelidir. Bileşenlerde saptanan farklılıklar vücutta bir problem olduğunun göstergesidir. Alyuvarlarda rastlanan artış, iltihaplanma nedeniyle ortaya çıkar. Şayet alyuvarlarda artış saptanmışsa önce bu artışın tedavi edilmesi sonra cerrahinin yapılması gerekir.

Kronik boğaz iltihabında bademciklerin cerrahiyle alınması en sık tercih edilen tedavi yöntemidir. Ancak bademciklerin alınması her zaman ön planda tutulmaz. İltihap gelişen bademciğe uzun vadede antibiyotik tedavisi uygulamak doğru değildir. Antibiyotik tedavi belli bir süre etkili olsa da belli bir süre sonra bir fayda sağlamaz ve bademcikler için cerrahi söz konusu olur. Cerrahi için hasta bir gün önce hastaneye yatırılır, cerrahiden sonra bir gece hastanede tutularak taburcu edilir. Cerrahiden sonra birkaç gün hastanın sıvı gıdalarla beslenmesi gerekir.